Działania Gminy Łącko na rzecz walki z niską emisją i ochroną powietrza

Dla Gminy Łącko jednym z priorytetów w ostatnich latach jest dbałość o ochronę środowiska, a przede wszystkim o poprawę jakości powietrza, którym oddychamy. Z uwagi na coraz większą świadomość społeczną w tej kwestii, w 2017 r. nasza Gmina przystąpiła do realizacji dwóch projektów mających na celu poprawę jakości powietrza poprzez wymianę źródeł ciepła w gospodarstwach domowych na terenie Gminy Łącko w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego 2014-2020. Projekty te, polegają na wymianie starych kotłów tzw. „kopciuchów” na nowe ekologiczne kotły V klasy, których parametry są zgodne z jednolitymi wymaganiami w całej Unii Europejskiej. Zakończenie tych dwóch projektów datowane jest na koniec maja 2020 roku. Do tej pory udało się wymienić 158 kotłów, a łączna suma wymienionych pieców na koniec maja br. wyniesie 161, w tym 50 na ekogroszek i 111 na pellet.

W ramach owych projektów przeprowadzono również szereg akcji edukacyjnych wśród dzieci w wieku szkolnym oraz przekazano oczyszczacze powietrza do siedmiu przedszkoli znajdujących się na terenie naszej Gminy. Dodatkowo został zakupiony system monitorowania jakości powietrza w naszej Gminie, który umiejscowiony jest na budynku Urzędu Gminy i wskazuje stan jakości powietrza w danym momencie w centrum Łącka. Zamontowanie urządzenia w tak widocznym miejscu wpływa na wzrost świadomości mieszkańców na temat bieżącego stanu powietrza w okolicy.

Ponadto, w ramach rządowego programu „Czyste Powietrze” pracownicy gminy udzielają porad i mogą przeprowadzać wstępną weryfikację złożonych wniosków. Program „Czyste Powietrze” jest kompleksowym programem, którego celem jest ograniczenie emisji pyłów i innych zanieczyszczeń wprowadzanych do atmosfery przez domy jednorodzinne. Program skupia się na wymianie starych pieców i kotłów na paliwo stałe oraz termomodernizacji budynków jednorodzinnych, by efektywnie zarządzać energią. Jest on  skierowany do osób fizycznych będących właścicielami domów jednorodzinnych lub osób posiadających zgodę na rozpoczęcie budowy budynku jednorodzinnego. „Czyste Powietrze” to możliwość uzyskania wsparcia finansowego m.in. na: wymianę starego kotła grzewczego (warunek konieczny), docieplenie domu, wymianę okien i drzwi czy instalację odnawialnych źródeł energii (w formie preferencyjnej pożyczki).

Gmina Łącko wraz z 49 gminami z terenu województwa małopolskiego zgłosiła chęć przystąpienia do projektu ELENA (European Local ENergy Assistance / Europejska pomoc na rzecz energetyki lokalnej), który polega na wspólnym przedsięwzięciu dotyczącym wsparcia inwestycji w efektywność energetyczną dla budownictwa mieszkalnego pn. „Partnerski projekt walki z niską emisją w województwie małopolskim – Lider Rabka Zdrój”.

Głównym celem wspólnej realizacji przedsięwzięcia będzie walka z niską emisją oraz poprawa efektywności energetycznej budynków mieszkalnych w skali ponadregionalnej. Każda z Gmin przystępująca do partnerstwa będzie mogła skorzystać z dofinansowania do 90% kosztów przygotowania projektów inwestycyjnych w Gminie.

Grant z Programu ELENA ma być przeznaczony na przygotowanie programów inwestycyjnych w efektywność energetyczną poprzez skorzystanie z usług specjalistów ds. efektywności energetycznej i OZE, których głównym zadaniem będzie koordynacja i pomoc w przygotowaniu inwestycji proekologicznych dofinansowywanych w ramach Rządowego Programu Priorytetowego „Czyste Powietrze”.

Dodatkowym wsparciem dla mieszkańców gmin biorących udział w projekcie, będzie możliwość sfinansowania 3 600 audytów energetycznych (do kwoty 600 zł brutto za audyt).

Podstawowym efektem jaki planujemy uzyskać dzięki temu Projektowi, jest jeszcze lepsze wykorzystanie środków przeznaczonych dla mieszkańców w ramach realizacji Programu Priorytetowego Czyste Powietrze.

Oprócz wyżej wymienionych projektów ukierunkowanych na poprawę jakości powietrza, duże znaczenie ma prowadzona inwestycja polegająca na budowie gazociągu biegnącego ze Szczawnicy do Słopnic. Do końca 2022 roku część miejscowości w Gminie Łącko uzyska dostęp do gazu ziemnego. Na naszym terenie realizowane jest zadanie pn. „Budowa gazociągu średniego ciśnienia w związku z gazyfikacją miejscowości Łącko i Czerniec gm. Łącko, Tylmanowa gm. Ochotnica Dolna oraz Krościenko nad Dunajcem gm. Krościenko nad Dunajcem". Całość prac podzielona jest na trzy etapy, z których ten ostatni bezpośrednio dotyczy Gminy Łącko, a dokładniej będzie polegał na budowie sieci rozdzielczych średniego ciśnienia w miejscowościach Czerniec i Łącko, a także w miejscowościach Tylmanowa i Krościenko nad Dunajcem oraz budowie pojedynczych odcinków sieci gazowej średniego ciśnienia w miejscowościach Zabrzeż, Kamienica i Zbludza.

Dzięki realizacji tego zadania powstanie ponad 12 km sieci gazowej.

Również z uwagi na poprawę stanu jakości powietrza i ograniczenie niskiej emisji w latach 2017-2018 przeprowadzone zostały termomodernizacje trzech szkół z terenu Gminy Łącko, mianowicie SP w Kiczni, Zagorzynie i Łącku. Prace te polegały na dociepleniu elewacji, ścian piwnic, stropów, cokołów oraz podłogi na salach gimnastycznych w Zagorzynie i Łącku, a także na wymianie stolarki okiennej i drzwiowej. Dodatkowo w szkole w Kiczni zamontowane zostały kolektory słoneczne. Ponadto, wykonano modernizację dotychczas istniejących kotłowni w tych placówkach. Stare piece zamieniono na kocioł na pellet w SP w Kiczni oraz na nowoczesne kotłownie olejowe w ZSP w Łącku i w SP w Zagorzynie. W 2019 r. również kotłownia w SP w Obidzy doczekała się wymiany starego pieca, który został zmieniony na kocioł na pellet.

Poza wymienionymi przedsięwzięciami Gminy podjętymi na rzecz ochrony powietrza, w 2015 roku zakończono i rozliczono zadanie pn. „Poprawa stanu gospodarki niskoemisyjnej na obszarze gminy Łącko poprzez inwestycje w instalacje solarne” na łączna kwotę 869 657,27 zł. Zadanie to swym zakresem obejmowało montaż instalacji solarnej w Zespole Szkolno - Gimnazjalnym w Łącku oraz montaż instalacji solarnych w 60 budynkach mieszkalnych na terenie gminy. Udział własny mieszkańców wynosił 2 400 - 2 600 zł. Gmina zdobyła to dofinansowanie w ostatnim możliwym naborze.